Nhiều chuyên gia đã đưa ra quan điểm rằng Quỹ bình ổn giá xăng dầu không đóng vai trò quan trọng trong việc bình ổn giá, do đó, họ đề xuất việc loại bỏ quỹ này và thay thế bằng các công cụ thuế, phí và dự trữ để điều hành thị trường.
Kể từ ngày 4/1 đến nay, giá xăng đã tăng 8 lần và giảm 6 lần. Tương tự, giá dầu diesel cũng tăng 8 lần và giảm 6 lần. Hiện nay, mỗi lít RON 95-III đắt hơn 2.890 đồng, còn dầu thêm 1.620 đồng so với đầu năm, với tăng 13% và 8% tương ứng trong giai đoạn này.
Tuy nhiên, từ kỳ điều hành ngày 23/10 năm trước đến nay, các nhà chức trách không sử dụng quỹ bình ổn. Số dư trên quỹ này hiện là hơn 6.655 tỷ đồng tính đến cuối năm 2023, tăng hơn 2.000 tỷ đồng so với năm trước, theo Bộ Tài chính.
Chuyên gia thương mại Vũ Vinh Phú nhấn mạnh rằng việc giảm giá xăng sẽ hỗ trợ rất lớn cho nền kinh tế, đặc biệt trong quý đầu năm khi cần kích thích sức mua. Tuy nhiên, theo báo cáo của Bộ Kế hoạch & Đầu tư, tốc độ tăng cầu tiêu dùng trong nước quý I năm nay thấp hơn so với cùng kỳ năm 2023 và các năm trước.
Quỹ bình ổn giá đang được quản lý và sử dụng theo hướng dẫn tại Thông tư 103/2021, nhưng nguyên tắc này không đảm bảo mục tiêu bình ổn do thiếu căn cứ quy định cụ thể khi nào trích, xả quỹ. Do đó, việc cơ quan điều hành không sử dụng Quỹ bình ổn giá là hợp lý theo quy định.
Tuy nhiên, Bộ Công Thương thừa nhận bất cập này và dự kiến sửa đổi khi xây dựng nghị định mới về kinh doanh xăng dầu. Theo dự thảo nghị định, Bộ này đề xuất quy định cụ thể trường hợp trích lập và chi sử dụng quỹ, dựa trên giá xăng dầu thế giới vượt quá mức nhất định.
Các chuyên gia đề xuất thay đổi cơ chế điều hành thị trường bằng cách sử dụng các công cụ khác như dự trữ xăng dầu và thuế, phí. Đồng thời, họ cũng nhấn mạnh việc cần có các quy định chặt chẽ và tăng trách nhiệm của các bên liên quan để tránh nguy cơ chiếm dụng quỹ.
Tổng hợp từ Vnexpress.net
